همه چیز درباره غار کتله خور زنجان - کد الکترونیک

غار کتله خور در استان زنجان و در هفت کیلومتری شهر گرماب نهاده شده است. اغلب این غار را به عنوان یک غار آهکی می شناسند زیرا بخش وسیعی از این غار از آهک تشکیل شده است، اما در نقاطی از غار می توان گل رس و خاک های حاوی اسید آهن را مشاهده نمود. این غار از جمله غارهای طبقاتی ایران به شمار می رود که تا کنون سه طبقه از آن شناسایی شده است، محققان معتقد هستند کل غار هفت طبقه است و چهار طبقه دیگر آن نیز به زودی کشف خواهد شد.

ارتفاع سقف غار در قسمت های مختلف فرق دارد تا جایی که در برخی نقاط تنها به شکل سینه خیز می توان عبور کرد بعلاوه این غار دارای یک دالان اصلی چند انشعاب فرعی و تالارهای مختلف است که از این غار بسیار بزرگ تنها دو کیلومتر برای بازدید گردشگران هموار و نورپردازی شده است. تمام قسمت های غار تقریباً خشک است و در قسمت سرانجامی غار رطوبت تا 90 درصد نیز افزایش می یابد. غار کتله خور قبل از سال 1300 به وسیله مردم شهر گرماب شناسایی و شناخته شده، اما به علت ورودی کوچک غار تا مدت ها تنها مردم شهر گرماب و کوهنوردان به داخل آن وارد می شدند تا اینکه به وسیله بخش خصوصی مورد توجه نهاده شد و دهانه غار برای ورود به غار ترمیم و بخش های مختلف غار کشف و برای بازدید عموم نورپردازی و هموار سازی شده است. این غار که دومین غار وسیع ایران به شمار می رود، به سه قسمت مهم ورزشی، فرهنگی و عمومی یا تفریحی تقسیم شده است. قسمت ورزشی غار به علت وجود صخره های بزرگ و بزرگ آن برای انجام فعالیت های صخره نوردی و غار نوردی عالی است به همین علت سالانه این غار پذیرای بسیاری از صخره نوردان حرفه ای است تا در این غار به رقابت با یکدیگر بپردازند. این بخش از غار که تا کنون بیش از چهار کیلومتر از آن شناسایی و برای ورزشگاهان قابل دسترسی است، هنوز به طور کامل شناسایی و نقشه ای کاملی از آن ترسیم نشده است.

قسمت تفریحی یا عمومی غار، شامل یک جهت تعیین شده برای بازدید عموم و گردشگران است که برای راحتی آنها سراسر این جهت نور پردازی و همراه سازی شده است، نورپردازی های درون غار به شکل کاملا هنری اجرا شده و این امر زیبایی غار را چند برابر نموده است. تماشا زیبایی های موجود در این جهت انسان را به شگفتی وا می دارد. در این غار غیر قابل وصف چیزهای را می توان مشاهده نمود که در کمتر غاری نمونه های آن وجود دارد؛ مثلاً قندیل های آهکی در این غار به قدری شفاف هستند که نور را به راحتی منعکس می نمایند. بخش سوم این غار که بخش فرهنگی غار معروف است، شامل یک سالن بزرگ طبیعی برای برگزاری مرنام مختلف است. برای راحتی در عبور و خروج از آن، قسمت هایی از سالن و درب خروج آن به شکل مصنوعی ساخته شده است. البته این موضوع چیزی از ارزش و زیبایی سالن طبیعی شکل گرفته در قلب غار کم نمی نماید.

زیبایی ها و شگفتی های موجود در غار کتله خور به قدری است که انسان قادر به بیان کلمات برای توصیف آنها نیست؛ وجود تالارهای مختلف، ستون های بلورین، دهلیزهای فرعی متعدد و سقف های پر از قندیل که هر بیننده ای را جادو می نماید به گونه ای که انگار او قدم در سرزمین رؤیاها گذاشته است. در بخش های مختلف غار، اشکال شکل گرفته به وسیله قندیل های شفاف در طول هزاران سال به قدری زیبا و با جزئیات هستند که نمادهای آشنایی را در فکر گردگشران تداعی می نمایند. به همین علت در این غار می توان میدان های با نام شیر خوابیده، میدان چهل ستون، میدان شمع، میدان پنج شیر یا میدان بیستون را مشاهده نمود. جالب است بدانید در این غار تالارهایی با نام تالار عروس، اتاق عقد و تونل قندیلی نیز وجود دارد، که نام این تالارها، با ساختار تالار و اشکال موجود در آن هماهنگ است. بعلاوه اشکالی مانند عروس و داماد و پای فیل به میزان ای شبیه و دارای جزئیات هستند که باعث شده است این غار خاص ترین غار موجود در ایران و دنیا باشد.

زیبایی های موجود در این غار بر اثر عبور آب ایجاد شده است. وجود دیواره های گل کلمی شکل، ناشی از رسوبات آهک نشان می دهد مدت زمان طولانی این بخش از غار در زیر آب قرار داشته است که به مرور زمان و با سرعت بسیار کمی سطح آب پایین آمده است. البته در کنار این بخش ها دهلیزهای ساده نیز وجود دارد که درون آنها اشیا، ظروف سفالی و جسدهای مربوط به دو هزار سال قبل از میلادی کشف شده است؛ اما برای جلوگیری از آسیب های احتمالی ورود به این مکان ها برای گردشگران ممنوع است؛ به عبارت دیگر می توان گفت تنها یک سوم غار برای بازدید عموم و گردشگران جهت سازی و آماده شده است و زیبایی های مشاهده شده در این غار تنها گوشه ای از شگفتی های موجود در این غار چند هزار ساله است که زمانی اجداد ما در آن زندگی نموده اند.

محققان معتقد هستند غار کتله خور به دوره ژوراسیک مربوط به دوره دوم زمین شناسی است. این غار بر اثر عبور آب های اسیدی از خاک های آهکی ایجاد شده است، واکنش های شیمایی و فعل و انفعالات اجرا شده باعث شده است چنین غار بزرگی در دل کوه ایجاد گردد، رگه های سفید موجود بر روی دیواره های غار و کف غار گواه این واکنش ها هستند. بنابر شواهد موجود این غار با غار علی صدر به یک دوره زمانی مربوط می شوند. وسعت این غار به قدری زیاد است که هنوز بخش های بسیاری از آن کشف نشده است، اما محققان اعتقاد دارند این غار در سرانجام به غار علی صدر متصل خواهد شد جالب است بدانید در حال حاضر تنها صد متر با یکدیگر فاصله دارند، با این وجود تا کنون در غار کتله خور هنوز دریاچه های مانند غار علی صدر پیدا نشده است، هرچند که شواهد نشان می دهد بخش های وسیعی از جمله دالان اصلی غار تا مدت ها مملو از آب بوده است. با این وجود امروزه تمام نقاط کشف شده از غار کاملاً خشک است.

راه های دستیابی به غار کتله خورامروزه جهت ورود به این غار کاملاً آسفالت شده و امکانات رفاهی و اقامتی فراوان برای گردشگران و بازدید نمایندگان غار فراهم شده است. برای رفتن به این غار می توان از جهتهای زیر اقدام کرد.

زنجان-خدابنده- گرماب

زنجان-بیجار-گرماب

همدان- کبودرآهنگ

منبع: سایت ستاره

منبع: راسخون