سال سخت آفریقا در میان همه گیری کرونا - کد الکترونیک

با تور افریقای جنوبی یه جذابترین کشور قاره آفریقا سفر کنید، ترکیبی از سافاری های دلنشین و اقامت در هتل های لوکس را در این سفر پر هیجان تجربه کنید.

قاره آفریقا یک سال سخت همراه با بحران های متعددی را پشت سر گذراند؛ مناطق مختلف این قاره همچنان با چالش های عمده ای از جمله درگیری های داخلی و تروریسم دست و پنجه نرم می نمایند. به رغم فرایند همه ساله درگیری های مسلحانه و نقض حقوق بشر بویژه در منطقه ساحل آفریقا، همه گیری کرونا به عنوان بحرانی مضاعف بر بحران های همیشگی در قاره سیاه و پیامدهای ناشی از آن، این قاره را وارد مرحله تازه ای از دشواری ها کرد.

کرونا در آفریقا؛ آفریقای جنوبی در صدر و صحرای غربی با کمترین آسیب

از زمان شیوع کرونا در آفریقا تا به امروز، افزون بر چهار میلیون نفر به کرونا مبتلا شده اند که آفریقای جنوبی با بیش از یک میلیون و 526 هزار نفر مورد ابتلا، بیشترین آمار را دارد.

پس از آفریقای جنوبی، مغرب، تونس، مصر، اتیوپی و نیجریه بیشترین میزان مبتلایان به کرونا را به خود اختصاص داده اند.

کرونا در آفریقا تا به امروز جان 107 هزار نفر را گرفته است که 51 هزار نفر از این مجموع به آفریقای جنوبی مربوط می گردد.

اگر چه مصر در رده چهارم جدول میزان مبتلایان به کرونا در آفریقا واقع شده است اما میزان فوتی های ناشی از کرونا در این کشور 11 هزار نفر است؛ این کشور پس از آفریقای جنوبی بیشترین فوتی را دارد.

تا به امروز 3 میلیون و 614 هزار نفر در قاره آفریقا از کرونا بهبود یافته اند.

در قاره آفریقا، صحرای غربی با 10 مورد ابتلا تنها یک نفر فوتی ناشی از کرونا دارد.

قاره آفریقا پس از شیوع گونه جهش یافته دیگری از ویروس کرونا وارد مرحله سختی شد به گونه ای که موارد ابتلا به این همه گیری در سراسر این قاره بویژه آفریقای جنوبی به طرز چشمگیری افزایش یافت.

با توجه به این امر، تامین نشدن به موقع واکسن کرونا می تواند صدمات جبران ناپذیری نه تنها در قاره آفریقا که سراسر دنیا ایجاد کند؛ بر اساس گزارشی که بلومبرگ منتشر نموده است کارشناسان هشدار داده اند که بی توجهی به آفریقا و یاری نکردن به آن برای واکسینه کردن جمعیت خود، می تواند این قاره را به کانون شیوع ویروس و فراوری گونه های جهش یافته آن تبدیل کند.

اگر چه آفریقا پس از نقاط بسیاری از دنیا درگیر این همه گیری شد و فرصت کافی برای آمادگی جهت مقابله با آن را داشت اما تامین نشدن احتیاج این قاره به واکسن کرونا بویژه پس از افزایش موارد ابتلا و مرگ و میر به دنبال شیوع گونه جدیدی از ویروس، پیامدهای سختی برای آفریقایی ها در پی داشت.

عبور از مرز 4 میلیون نفر برای مبتلایان و فوت بیش از یکصد هزار نفر برای قاره ای که در دوره های مختلف تاریخی همیشه کانون بحران های بسیار بوده حتی از حیث شیوع بیماری های مختلف در آن شاید بحرانی دور از انتظار نباشد اما نگرانی های ناشی از شیوع افسارگسیخته ویروس کرونا و تامین نشدن بموقع واکسن به یکی از نگرانی های جدی کشورهای آفریقایی تبدیل شده است.

مرگی که به کرونا نسبت داده شد

جان مگوفلی، رئیس جمهوری تانزانیا چهارشنبه 27 اسفند در سن 61 سالگی درگذشت. سامیا سولهو حسن، معاون رییس جمهوری تانزانیا ،که حالا جانشین او شده است در سخنرانی در تلویزیون دولتی این کشور گفت که رئیس جمهوری روز چهارشنبه بر اثر عوارض قلبی در بیمارستانی در دارالسلام درگذشت.

طبق قانون اساسی تانزانیا ، خانم حسن ظرف 24 ساعت به عنوان رئیس جمهوری جدید سوگند یاد نموده و باید بقیه دوره پنج ساله مگوفولی را که سال گذشته شروع کرد ، به عنوان رئیس جمهوری این کشور خدمت کند.

بیش از دو هفته بود که جان مگوفولی در مجامع عمومی دیده نشده بود و شایعاتی در مورد سلامتی او بر سر زبانها بود.

سیاستمداران مخالف گفته بودند که او به کرونا مبتلا شده است ، اما این گفته تایید نشد.

رئیس جمهوری تانزانیا به دست کم دریافت کووید-19 و عدم انجام اقداماتی در این زمینه متهم شده بود.

او برای مقابله با ویروس خواستار دعا و بخار درمانی با گیاهان شده بود.

سامیا سولهو حسن، معاون رئیس جمهوری هنگام اعلام خبر درگذشت رئیس جمهوری تانزانیا گفت: با کمال تأسف و تأثر به شما اطلاع می دهم امروز ... ما رهبر شجاع خود ، رئیس جمهوری تانزانیا ، جان پمب مگوفولی را از دست دادیم.

جان مگوفلی اولین بار در سال 2015 به عنوان رییس جمهوری انتخاب شد

او گفت: 14 روز عزای ملی خواهد بود و پرچمها به حالت نیمه افراشته در خواهند آمد.

مگوفولی آخرین بار در 27 فوریه در ملاءعام دیده شد اما نخست وزیر تانزانیا مصرانه گفت که رئیس جمهوری سالم است و سخت کار می نماید.

او شایعات مربوط به سلامتی رئیس جمهور را ناشی از نفرت پراکندن تانزانیایی های مقیم خارج دانست.

اما تندو لیسو رهبر مخالفان به بی بی سی گفت که منابع اش به او گفته اند، مگفولی به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان تحت معالجه است.

ساحل آفریقا دوباره کانون بحران شد

اقدام های تروریستی و فعالیت گروه های مسلح و شبه نظامیان در قاره آفریقا اتفاق تازه ای نیست اما در یک سال گذشته بویژه منطقه ساحل شاهد تعدد این حملات و کشتار بسیاری از غیرنظامیان آفریقایی بود . بر اساس اعلام شورای پناهندگان نروژ (NRC) آفریقا دوباره به کانون بحران هایی تبدیل شده که به بیشترین صورت مورد بی توجهی قرار می گیرد.

به نوشته دویچه وله، از 10 کشوری که در رده بندی سالانه کشورهای درگیر بحران های فراموش شده شورای پناهندگان نروژ قرار دارند، 9 کشور در قاره آفریقا و بیشتر آنها در منطقه ساحل قرار دارند. بورکینا فاسو و نیجر دو کشور این منطقه، برای نخستین بار وارد فهرست این شورا شده اند.

کشته شدن 20 نفر و زخمی شدن 500 نفر دیگر بر اثر انفجار زنجیره ای 17 اسفند ماه در پایگاه نظامی شهر باتا در گینه استوایی، یکی از حوادث تلخ یک سال گذشته قاره آفریقا بود.در سالی که گذشت منطقه ساحل بحران های عمده ای را پشت سر گذراند؛ البته شرایط امنیتی این منطقه از سال ها پیش رو به وخامت گذاشته است. اقتصادی، نیجر و بورکینا فاسو هر هفته شاهد حملات مکرر گروه های اسلامگرا بودند. درگیری مسلحانه میان گروه های افراطی حامی القاعده و داعش هم شرایط را بدتر نموده است.

آدم ربایی مکرر در نیجریه

ربوده شدن پی در پی دانش آموزان در نیجریه را می توان از جمله حوادث مهم در فهرست حوادث یک سال گذشته قاره آفریقا دانست؛ در طول یک سال گذشته چندین بار مراکز آموزشی و روستاهای نیجریه هدف حمله گروه های مسلح تروریستی بویژه بوکوحرام نهاده شد که در جریان آن افراد مسلح صدها دانش آموز بویژه دختران را ربودند.

ربوده شدن 317 دانش آموز دختر در منطقه جانگبه در شمال غرب نیجریه، 42 نفر در یکی از ایالت های مرکزی نیجریه از جمله 17 دانش آموز، ربوده شدن بیش از 300 دانش آموز دختر در ماه دسامبر، حمله بوکوحرام به مدرسه ای با بیش از 800 دانش آموز در ایالت کاتسینا و ربودن 344 نوجوان یک مدرسه شبانه روزی از مهمترین رویدادهای غرب آفریقا به شمار می رود.

سال مرگبار برای اتیوپی

یکی از کشورهای پرحادثه در قاره آفریقا در سال 99 اتیوپی بود؛ این کشور در یک سال گذشته دستخوش تحولات عمده ای از جمله جنگ ارتش این کشور با نیروهای ایالت تیگرایی بود. به دنبال اعلام جنگ، ابی احمد نخست وزیر اتیوپی به شبه نظامیان تیگرای، این کشور با موجی از ناآرامی روبرو شده و این درگیری ها رویداد مهم دیگری را در تاریخ قاره آفریقا در سال 99 رقم زد.

گفته می گردد در اثر درگیری های نظامی در منطقه تیگرای هزاران نفر کشته و نزدیک به 50 هزار نفر از ساکنان تیگرای به سودان گریخته و تعداد نامعلومی هم در داخل اتیوپی آواره شده اند.

انتخابات در ساحل عاج

مردم ساحل عاج در حالی برای انتخابات مجلسی (مجلس ملی) به پای صندوق های رای رفتند که برای نخستین بار پس از یک دهه تمامی بازیگران اصلی سیاسی در این انتخابات شرکت داشتند و امید به بازگشت به زندگی مسالمت آمیز در این کشور را بار دیگر زنده کرد.

ساکنان ساحل عاج، برای انتخاب 255 نماینده مجلس در 205 حوزه انتخابیه در رای گیری شرکت کردند و بیش از 7 میلیون نفر برای شرکت در این انتخابات فراخوانده شده بودند.

مردم ساحل عاج پس از یک مبارزات انتخاباتی که بدون حادثه مهمی پشت سر گذاشته شد، به دنبال انتخابات آشفته ریاست جمهوری، به بازگشت کشور به یک همزیستی مسالمت آمیز امیدوارند.

این برای نخستین بار در طول 10 سال گذشته بود که تمامی بازیگران اصلی سیاسی در ساحل عاج در انتخابات مجلسی شرکت کردند. این انتخابات در شرایطی برگزار گردید که مخالفان انتخابات ریاست جمهوری در اکتبر 2020 آن را تحریم کردند و این کشور در پیش و پس از آن انتخابات صحنه خشونت بود.

در نهایت حزب حاکم اجتماع اوفوتییست ها برای دموکراسی و صلح (RHDP) توانست 137 کرسی از مجموع 254 کرسی مجلس ساحل عاج را به دست آورد. با این موفقیت، حزب واتارا 54 درصد از کرسی های مجلس ساح عاج را از آن خود کرد.

اختلاف های مرزی میان سودان، اریتره و اتیوپی

پیش از بحران تیگرای، اتیوپی، سودان و مصر مذاکراتی را شروع کردند که هدف از آن احیای گفت و گوهایی بود که تقریبا از یک دهه پیش در مورد طرح احداث سد بزرگ رنسانس در اتپوپی به طور متناوب در جریان بود، اما در عمل به بن بست رسید.

جوبا پایتخت سودان جنوبی 16 اسفند میزبان گفت و گوی سه جانبه رهبران این سه کشور بود. این گفت و گوها پس از آن صورت گرفت که مارک لوکوک معاون دبیرکل سازمان ملل در امور انسانی به شورای حقوق بشر تاکید نمود: نیروهای اریتره باید اتیوپی را ترک نمایند، نباید به آنها اجازه داده گردد که به تخریب ادامه دهند.

اختلاف های مرزی ارتیره و ایتوپی در سال 1998 که باعث بروز جنگی خونین بین دو کشور شد ، دو سال ادامه یافت و در جریان آن، ده ها هزار نفر کشته شدند. این اختلاف ها همچنان ادامه دارد.

الجزایر بر مدار ناآرامی؛ تغییرات جزئی در کابینه و اعتراض های مردمی

الجزایر که از هفته های سرانجامی سال 99 صحنه تظاهرات مردمی علیه سیاست های دولت حاکم و لزوم برکناری مقامات دولت سابق بود با وجود بعضی اصلاحات ظاهری رییس جمهوری همچنان بر مدار تنش و ناآرامی واقع شده است.

عبدالمجید تبون رییس جمهوری الجزایر شامگاه 30 بهمن، 19 فوریه دستور انحلال مجلس و برگزاری انتخابات زود هنگام مجلسی در این کشور را داد. او در یک سخنرانی که به صورت مستقیم از رسانه های الجزایر پخش شد، گفت: تصمیم به انحلال مجلس گرفته و به سمت انتخاباتی که عاری از فساد باشد و درهای آن به روی جوانان باز گردد قدم بر می داریم. او وعده داد که حداکثر تا 48 ساعت آینده تغییر در کابینه دولت انجام خواهد شد؛ تبون گفت که این تغییر شامل بخش هایی می گردد که در آنها عملنمودها ضعیف بوده است.

با وجود این اظهارات، تبون در آستانه دومین سالگرد شروع اعتراض های مردمی بدون تغییر در وزارت خانه های مهم و کلیدی دست به اصلاحات جزئی در دولت زد.

عبدالمجید تبون 75 ساله پس از کناره گیری عبدالعزیز بوتفلیقه در پی اعتراض های مردمی، در انتخاباتی که برای نخستین بار در طول تاریخ دوران ریاست جمهوری الجزایر بدون حضور رئیس جمهوری مستقر برگزار گردید، قدرت را در این کشور به دست گرفت. او در زمان ریاست جمهوری بوتفلیقه از ماه می 2017 تا پیروزی در انتخابات 2019، نخست وزیری را برعهده داشت.

از آن موقع تا به امروز الجزایر شاهد بعضی ناآرامی ها در پی اعتراض های مردمی به سیاست های دولت و ناکارآمدی بعضی ارکان دولت این کشور بود.

مردم الجزایر در دومین سالگرد خیزش مردمی این کشور دست به تظاهرات گسترده زدند. پس از تظاهرات گسترده در این چارچوب ده ها دانشجوی معترض اقدام به تجمع کردند. تظاهرنمایندگان در چندین شهر الجزایر اقدام به تظاهرات کردند.

آوارگی میلیون ها کنگویی

سازمان ملل متحد در پی اعلام نگرانی صندوق بچه ها ملل متحد مبنی بر تهدید جان سه میلیون کودک کنگویی از سوی گروه های شبه نظامی در این کشور گفت که درگیری ها و خشونت، میلیون ها نفر از مردم کنگو را آواره نموده است.

جمهوری دمکراتیک کنگو دومین کشور پهناور آفریقایی است که از شمال با سودان جنوبی و آفریقای مرکزی، از شرق با اوگاندا، رواندا، بفرایندی و تانزانیا، از جنوب با آنگولا و زامبیا و از غرب با جمهوری کنگو همسایه است. در شرق کنگو شبه نظامیان متعددی و از جمله گروه تروریستی بوکوحرام و گروه های وابسته به داعش فعالیت دارند که برای تسلط بر منابع طبیعی غنی این منطقه در نبرد هستند.

در این منطقه، حملات مسلحانه با سلاح های سنگین مردم این منطقه را مجبور به فرار نموده است. بر اساس آمار سازمان ملل، هم اکنون 5.2 میلیون آواره در کنگو وجود دارد که بیشترین آمار آوارگان در بین کشورهای آفریقایی است.

در تازه ترین حوادث، 11 نفر در حمله به دو پایگاه نظامی در شهر لوبومباشی دومین شهر مهم جمهوری دمکراتیک کنگو کشته شدند. پایگاه های نظامی کیمبیبی و کیباتی توسط شبه نظامیان جدایی طلب باکاتا کاتانجا هدف حمله قرار دریافتد.

یکی دیگر از حوادث کنگو، کشته شدن سفیر ایتالیا در این کشور بود؛ لوکا آتانازیو سفیر ایتالیا در کنگو در پی حمله به کاروان سازمان ملل در شرق کنگو کشته شد.

لوکا آتانازیو سفیر ایتالیا در کنگو در پی حمله به کاروان سازمان ملل در شرق کنگو کشته شد

صندوق بچه ها ملل متحد (یونیسف) هم گفت که گروه های شبه نظامی در کشور آفریقایی کنگو ، سه میلیون کودک آواره در این کشور را تهدید می نمایند. روزنامه دولتی لا ناسیون بنین، به نقل از مقامات صندوق بچه ها سازمان ملل متحد گفت که شبه نظامیان فعال در جمهوری دمکراتیک کنگو بیش از سه میلیون کودک را که پیشتر در این کشور به دلیل جنگهای داخلی آواره شده بودند، تهدید می نمایند.

تهدید دوباره ابولا در آفریقا

ابولا که از زمان شیوع در سال 2013 تا 5 سال پیش در غرب آفریقا جان 11 هزار و 300 نفر را گرفت امروز و بار دیگر در کانون اصلی این ویروس قربانی می گیرد. مقامات بهداشتی آفریقا می گویند موارد جدید ابتلا و فوتی های ناشی از آن احتمالا نشانه یک همه گیری است.

کنگو دو سال پیش از ریشه کن شدن ابولا در این کشور خبر داده بود؛ ابولا در نواحی شرقی کنگو شیوع داشت و آمار مرگ و میر ناشی از آن در کنگو 2200 نفر اعلام شده بود.

جمهوری دموکراتیک کنگو اوایل تیر سال جاری رسما سرانجام اپیدمی ابولا را اعلام نموده بود.

اما در اواخر سالی که گذشت اعلام شد که در جنوب شرقی گینه، هشت مورد ابتلا به ابولا ثبت شده که در سه مورد به مرگ انجامیده و پنج نفر بعدی قرنطینه شده اند. در همین حال منابع بیمارستانی گزارش دادند که تعداد فوتی های ناشی از ابتلا به ابولا در گینه رو به افزایش است.

به گفته مقامات بهداشتی گینه، موارد تایید شده ابتلا به ابولا ، نشانه یک اپیدمی است.

ادامه اختلاف بر سر آبگیری سد رنسانس

مناسبات سودان و اتیوپی در مورد موضوع های مورد اختلاف از جمله سد النهضه مدت هاست دچار تنش شده است.

تنش ها میان سودان و اتیوپی از زمان شروع درگیری ها در منطقه تیگرای در شمال اتیوپی در اوایل ماه نوامبر و ورود بیش از 50 هزار پناهجو از منطقه تیگرای به شرق سودان تشدید شد.

وزارت خارجه سودان هشدار داده که اقدام ارتش اتیوپی در ورود به اراضی متعلق به خاک آن کشور، آشکارا نقض حاکمیت سودان و تمامیت ارضی این کشور است و می تواند پیامدهای خطرناکی برای امنیت و ثبات در منطقه به دنبال داشته باشد.

منطقه در ماه های اخیر شاهد درگیری های مسلحانه میان نیروهای سودانی و اتیوپیایی بوده که هر دو طرف همدیگر را به تشدید تنش ها و خشونت متهم می نمایند. در ماه ژانویه دو کشور در خارطوم ، پایتخت سودان، با یکدیگر گفت و گو کردند. اتیوپی در آن موقع گفت که تا پیش از خروج نیروهای سودان از مناطق مورد اختلاف هیچ گونه مذاکراتی با سودان نخواهد داشت.

یک منطقه حاصل خیز کشاورزی در منطقه الفشقه در مرز سودان و اتیوپی تا به امروز شاهد چندین درگیری میان نیروهای این کشورها بوده که این اختلاف ها به افزایش تنش ها میان خارطوم و آدیس آبابا بر سر ساخت یک سد بزرگ برق آبی در اتیوپی در شاخه اصلی رودخانه نیل منجر می گردد. از آنجایی که تامین آب شیرین برای دو کشور به جریان رودخانه نیل وابسته است، سودان خواستار پایبندی اتیوپی به قوانین بهره برداری از مخزن این سد برای حفاظت از منابع آبی است.

در پی مخالفت اتیوپی با میانجیگری چهارجانبه برای ادامه مذاکرات متوقف شده پیرامون پفراینده سد النهضه، سازمان ملل گفت که با طرف های ذیربط در این پفراینده به منظور دستیابی به راه حلی رایزنی خواهد نمود؛ سودان طرح میانجیگری چهارجانبه را پیشنهاد نموده و بر آن پافشاری می نماید اما اتیوپی اعلام نموده در این پفراینده تنها نظارت اتحادیه آفریقا را می پذیرد.

نمایی از سد النهضه

در این ارتباط عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر هم با مهم و اساسی خواندن مساله سد النهضه برای طرف اتیوپیایی گفته هدف ما رسیدن به توافقی است که همگان از آن سود می برند و ما بدون ادعا و بدون دشمنی صحبت می کنیم.

او که در جمع افسران نیروهای مسلح مصر سخنرانی می کرد روابط با خارطوم را تاریخی و محکم خوانده و گفته سودان مرحله مهمی را پشت سر می گذارد و ضروری است از این کشور حمایت گردد. السیسی گفته قاهره خواستار امنیت و ثبات سودان و توسعه روابطمان و ارتقای آن است.

این در حالی است که به تازگی، یک منبع نظامی ارتش سودان، دولت اتیوپی را به تسلیح یک گروه شورشی برای اشغال شهر الکرمک واقع در جنوب شرقی سودان متهم نموده است.

در این پیوند و در آخرین تحولات میان دو کشور، وزیر کشاورزی و آبیاری سودان گفته اگر مذاکرات در مورد سد رنسانس به نتیجه نرسد، این کشور با تمام روش های قانونی از امنیت ملی خود دفاع خواهد نمود.

سایر رویدادهای سال 99 در آفریقا

سال 99 برای قاره آفریقا را شاید بتوان سالی پرمخاطره و متمایز از دیگر سال های پیش از آن دانست؛ انتخاب مجدد توگو فوره ناسینگبه - Faure Gnassingbé به عنوان رئیس جمهوری توگو، دستگیری فِلیسیَن کابوگاFélicien Kabuga- مرد شماره یک نسل کشی رواندا در فرانسه، مرگ آمادو گون کولیبالی - Amadou Gon Coulibaly نخست وزیر ساحل عاج به علت بیماری و انتخاب مجدد آلاسان درامان واتارا (الحسن عبدالرحمن اواتار) - Alassane Dramane Ouattara Ouattara به عنوان رئیس جمهوری این کشور، مرگ پیر انکورونزیزا - Pierre Nkurunziza رئیس جمهوری سابق بفرایندی و پیروزی اواریسته دایی شیمیه - Evariste Ndayishimiye ژنرال بازنشسته در انتخابات ریاست جمهوری 20 می این کشور، مرگ عبدالمالک دروکدال - Abdelmalek Droukdel رهبر گروه تروریستی القاعده در سرزمین مغرب اسلامی و کشته شدن باآگ موسی - Bah ag Moussa در عملیات نظامی در شمال شرقی اقتصادی، استعفای ابراهیم ابوبکر کیتا (ابراهیم بوباکار کیتا) - Ibrahim Boubacar Keïta رئیس جمهوری اقتصادی و آزادی سوفی پترونین - Sophie Pétronin گروگان فرانسوی در بند افراط گرایان این کشور، انتخاب آلفا کونده - Alpha Condé به عنوان رئیس جمهوری گینه در فضای ملتهب و پرتنش این کشور، غیبت طولانی مدت عبدالمجید تبون - Abdelmadjid Tebboune رئیس جمهوری الجزایر به دنبال ابتلا به کووید-19، درگیری ها در اتیوپی ، حملات بوکوحرام در نیجریه و تنش در سنگال در پی بازداشت عثمان سونکو - Ousmane Sonko رقیب جوان مکی سال - Macky Sall رئیس جمهوری این کشور که در انتخابات سال 2019 از دست یابی به قدرت ناکام ماند و دولت را با چالش های جدی روبرو نموده از عمده حوادث و بحران هایی بود که قاره آفریقا در یک سال گذشته پشت سر گذراند. ،ایرنا

آخرین اخبار مربوط به کرونا در ایران و دنیا را اینجا بخوانید