سران بروکسل در آنکارا و گفت وگو درباره اختلافات؛ درمان یا تزریق مُسکن؟ - کد الکترونیک

به گزارش گروه بین الملل کد الکترونیک، سفر دو مقام برجسته اتحادیه اروپا به آنکارا و ملاقات آنان با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، مهم ترین موضوع خبری ترکیه در 24 ساعت اخیر بود.

ملاقات چارلز میشل، رئیس شورا و اورسلا وندرلاین رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در کاخ ریاست جمهوری ترکیه با اردوغان، به مدت 2 ساعت و 45 دقیقه ادامه داشت و مهمانان، پس از انتها ملاقات با اردوغان، به سوالات کد الکترونیک، پاسخ دادند.

اظهارات آنان نشان داد که در ملاقات با اردوغان نیز به نکات و دغدغه های مهمی اشاره نموده اند، اما ترجیح می دهند به واکنش و پاسخ های رئیس جمهوری ترکیه اشاره ننمایند و صرفاً به بیان مواضع اروپا اکتفا نمایند.

یک خبر تایید نشده حاکی از آن است که اردوغان در ملاقات مفصل خود با سران اتحادیه اروپا، بر مساله آوارگان انگشت گذاشت و از عدم حمایت مالی اتحادیه اروپا گلایه نموده است. مقامات اروپایی نیز وعده داده اند که یک پاکت 6 میلیارد یورویی برای برطرف این مشکل در نظر گرفته خواهد شد که البته وجه آن به شکل مستقیم، در اختیار ترکیه قرار نخواهد گرفت.

پلیس خوب و پلیسی که صریح حرف زد

نحوه بیان مواضع و دیدگاه های اتحادیه اروپا در خصوص ترکیه از زبان دو مقام برجسته این اتحادیه، حاکی از این بود که بین آنان یک تقسیم نقش آگاهانه انجام شده است. به این معنی که چارلز میشل فقط بر ابعاد همکاری ها و ظرفیت تعامل مالی تاکید کند اما وندرلاین، در خصوص دغدغه ها و نگرانی های اتحادیه اروپا صحبت کند.

چارلز میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا، در خصوص انتظارات طرفین گفت: اتحادیه اروپا آماده است تا به منظور افزایش همکاری مالی، مدیریت مهاجرت و مسائل حقوقی، یک پیشنهاد و برنامه تعیین ارائه دهد. در خصوص حمایت اتحادیه اروپا از ترکیه در بحث مهاجرین و پناهندگان نیز، باید بگویم که کمیسیون ما، به زودی در لبنان، اردن و ترکیه پیشنهادهایی برای بودجه ارائه می دهند. به روزرسانی به ویژه در خصوص اتحادیه گمرکی و بحث مهاجرین، برای ما مهم است و در اجلاس اتحادیه اروپا در ماه ژوئن، میزان پیشرفت در این حوزه ها، مورد ارزیابی قرار می گیرد.

خانم وندرلاین، سنگ عظیم را برداشت

با آن که رسانه های تحت مدیریت دولت و حزب عدالت و توسعه، معمولاً تمایلی به انتشار سخنان انتقادی سران اتحادیه اروپا ندارند، اما از آنجایی که وندرلاین و میشل، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همه رسانه ها صحبت کردند، امکانی برای خلاصه کردن اظهارات آنان و چشم پوشی از نکات انتقادی وجود نداشت و این رسانه ها نیز مانند دیگر رسانه های مستقل و مخالف دولت، اظهارات هر دو مقام اروپایی را به طور کامل منتشر کردند.

وندرلاین در خصوص سطح کنونی تبادل نظر و مذاکرات بین ترکیه و اتحادیه اروپا گفت: این در واقع شروع یک فرایند است. ما در شروع یک جهت هستیم. این جهت جاده ای پیش روی ما است. مقصد ما، تنها به ادامه تبادل نظر و محتوای مذاکرات بستگی ندارد، بلکه اقدامات عملی مثبت ترکیه نیز در این جهت مهم است. پایداری اقدامات مثبت اخیر، برای ما مهم است. نکته مهم دیگر برای ما احترام به حقوق بشر و احترام به حاکمیت قانون است.

اورسلا وندرلاین رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، در ادامه سخنان خود بر چند مساله مهم انگشت گذاشت که بدون تعارف باید گفت، همه این مسائل از دید اردوغان و دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه، موضوعاتی سنگین، غیرقابل قبول و حساس هستند.

نقاطی که وندرلاین بر آنها انگشت گذاشت و از دید دولت اردوغان قابل قبول به نظر می رسد، عبارتند از این موارد:

1.خروج ترکیه از کنوانسیون استانبول (حفظ حقوق زنان و خانواده) از نظر اتحادیه اروپا، یک اقدام نگران نماینده است. ما برای حمایت از زنان و بچه ها و مبارزه با پدیده تلخ خشونت علیه زنان، به کمک و همراهی همه کشورها احتیاج داریم.

2.صدور حکم دادگاه حقوق بشر اروپا در خصوص ضرورت آزادی صلاح الدین دمیرتاش (رهبر اسبق ه.د.پ) و عثمان کاوالا، موضوع مهمی است. اما آنان هر دو همچنان در زندان مانده اند و برای اتحادیه اروپا مهم است که ترکیه عنوان یکی از اعضای موسس شورای اتحادیه اروپا، به احکام این دادگاه احترام گذاشته و بدانها عمل کند. حقوق بشر برای اتحادیه اروپا، یک موضوع غیرقابل مذاکره است.

3.نگرانی خود را در خصوص احتمال تعطیل کردن حزب دموکراتیک خلق ها (ه.د.پ) اعلام نموده ایم.

انتظارات متفاوت ترکیه و اتحادیه اروپا

ابراهیم کالن سخنگو و رئیس گروه مشاورین سیاست خارجی و امنیت ملی ترکیه گفته است: جناب رئیس جمهور در ملاقات با مقامات عالی رتبه اتحادیه اروپا، خواهان بهبود توافق سال 2016 در خصوص پناهجویان شد.

تسهیل مقررات صدور ویزا برای شهفرایندان ترکیه، همچنین تجدیدنظر در توافق اتحاد گمرکی ترکیه با اتحادیه اروپا از دیگر درخواست های آنها بود و مسائل مربوط به شرق مدیترانه، لیبی، یونان و قبرس نیز مورد بحث و آنالیز نهاده شد.

واقعیت این است که اتحادیه اروپا، هیچگاه دست از نقدها از ترکیه برنداشته و ترکیه نیز در جهت برآورده کردن انتظارات اروپا گام برنداشته است. اما با این حال، آنکارا به طور جدی، پیگیر آن است که در خصوص ویزای سفر شهفرایندان ترکیه به کشورهای عضو اتحادیه، گام جدی برداشته گردد.

سلیم ینل دیپلمات ارشد ترکیه که حالا بازنشسته شده و پیش تر در دفتر نمایندگی دائمی ترکیه در اتحادیه اروپا و همچنین در وزارت امور مرتبط با اتحادیه اروپا فعالیت نموده، چنین نگاهی دارد:سفر این دو مقام مهم اروپایی به آنکارا، شروع جدیدی در روابط دو طرف است. آنها این مساله را ارزیابی خواهند کرد که سیاست های دولت ترکیه تا ژوئن، تا چه اندازه تغییر رویکرد را در پیش گرفته است. اگر گام های جدی برداشته گردد، می توانیم از ماه ژوئن شاهد پیشرفت و گشایش های جدیدی در روابط باشیم. اما شواهد نشان می دهد که برداشتن گام های تعیین در این بازه زمانی، چندان آسان نیست. البته قرار نیست فقط ترکیه قدم بردارد و مساله، فقط مسائل حقوق بشری نیست. در حوزه یونان و قبرس هم مشکلاتی داریم. به عنوان مثال، یونان و قبرس روم، گهگاه ترکیه را تحریک می نمایند. باید فضایی آکنده از اعتماد ایجاد گردد و اتحادیه اروپا نیز نظارت دقیقی بر رفتارهای یونان و قبرس روم داشته باشد.

در انتها باید گفت، با آن که در روابط اتحادیه اروپا و ترکیه، اختلافات مهمی وجود دارد اما طرفین به دنبال حفظ موازنه هستند و رویکرد فعلی آنان، نه درمان قطعی بلکه پانسمان زخم ها و تزریق مُسکن است.

به عبارتی روشن، با وجود چندین نوبت مذاکره، هنوز هم خبری از آغار مجدد مذاکرات مربوط به فرایند تکمیل عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا نیست و فعلاً مسائلی همچون اختلاف نظر بر سر لیبی، شرق مدیترانه، قبرس، یونان و نقدها حقوق بشری اروپا از ترکیه، برجسته شده و فعلاً، توسعه همکاری فقط در سطح تعامل مالی و مدیریت پفراینده مهاجرت است.